1700 yıl önce Aziz Mor Afrem’in Süryanice yazdığı bir şiiri nedensellik ilkesini yani  neden-sonuç ilişkisini  çok iyi açıklamaktadır. 

Değişmeyen anlamlarından ötürü şiiri Süryaniceden Türkçeye çevirdim. Merak eden değerli okuyucunun bilgisine sunuyorum. Şiirin Süryanice orijinali için lütfen şu linke bakınız.

Go to link.

Ruhi ve Bedeni Kötülükler Allah’tan Değildir

Bedenin ve kişideki hastalıkların sebebi ruh değildir. 

Bu hastalıklar kendisindendir ve bedende yayılır. 

(Bedeni) hastalıklar aşırı yemekten kaynaklanır. 

Beden zayıflayınca, sindirim yeterli gelmez.

Fazla yemeği mide hazmedemez. 

Safra ve balgama döner, vücut onları biriktirir. 

Bedenin yükü artar, kaslar gevşer.

(Bedendeki) tüm yollar (damarlar) balçıkla dolar. 

Vücudu tıpkı ana gibi güzelce beselemek üzere var olan o karaciğer, dolduğu için kapanır ve vücutta tahribata yol açar. 

Kanalları kapananınca gırtlak ve bademcik(ler) zayıf düşer. 

Aşırı doluluktan (vücudun) düzeni bozulur. 

(İşte) çeşit çeşit hastalıklar buradan doğar. 

Dalak su toplar ve o tahripkâr sıtma (ortaya çıkar). 

Tüm organlar nisyan eder ve o güzel uyumun insicamı yok olur.  

Ekşi kokular yükselir, baş ağrısı (artar) ve hastalıklar doğar. 

Doluluşan gözler zayıflar,  körelen kalp (de) duraksar, inme, sara ve kötü cüzzam gelişir. 

Az yiyen vücuda, hastalıklar da zor bulaşır. 

Dünyaya meyletmeyen benlik (de) kötülüklere bulaşmaz. 

Yemeyi sevmekten vücutta hastalıklar (nasıl) çoğalıyorsa, dünyalıkların sevgisinden de ruhun hastalıkları çoğalır. 

Dünya sevgisi artarsa, nefis mal-mülk ardınca koşar. 

Ve mal-mülk sevgisinden, nefis kendisini ve doğasını unutur. 

Çünkü nefsin mal-mülk sevgisi tüm varlıklardan daha değerlidir. 

(Maddî) zenginliğin sevdasından ve çabasından nice hastalık(lar) doğar. 

Nefis, para sevdası denen (bu) acı hastalıktan çok çeker. 

O hastalık ki, bütün kötülüklerin kaynağıdır ve ondan (sadece) ölüm sâdır olur. Sıtmadan beter bir başka hastalıkla nefse acı çektirir. 

O hastalık da, iğrenç bir zinâkarlıktır,  kişiyi yakıp bitirir. 

Nefsin illeti birden fazla olunca ve bunlar da tedavi edilmeyince, kişideki hastalık ve kötülükler çoğalır, (benlik/nefis) harap ve yok olur. 

Dünyayı katleden o zina illetinden herkes kaçınmalıdır.

Zira geçmişte (bu illet) arttığı için dünya (tamamen) ruhsuz kalmıştı.  

Aziz Mor Afrem (306-373)

Süryaniceden Türkçeye çeviri: Yusuf Beğtaş